के तपाई घरजग्गा किन्दै हुनुहुन्छ ? भूमि विभागका यी १० सुझाव अनिवार्य मनन गर्नुहोस्

काठमाडौं । घरजग्गा खरिद गर्दा अलिकति हसियार नभए ठगिन सकिन्छ । कतिपय असंगठित घरजग्गा कारोवारीहरु ठग्‍नकै लागि पनि सक्रिय हुन्छन् । यदि बेलैमा सचेत नभए हामीले जीवनभर मिहेनत गरेर कमाएको पैसा फस्‍न सक्छ ।

हामी घरजग्गा खरिद गर्दा धेरै कुरामा पहिल्यै सचेत हुनुपर्छ । अर्थात्, घरजग्गा खरिद प्रकृयाको सामान्य जानकारी अनिवार्य हुनुपर्छ । नत्र, घरजग्गा किन्दा दलालकाे फन्दामा पर्न सकिन्छ ।

भूमि व्यवस्था मन्त्रालय अन्तर्गतको भूमि व्यवस्थापन तथा अभिलेख विभागले घरजग्गा खरिद गर्दा विभिन्‍न विषयमा सजग रहन सेवाग्राहीलाई अनुरोध गरेको छ ।

१) सबैभन्दा पहिला आफुले खरिद गर्न लागेको जग्गाको नक्सा, फिल्ड, बुक, क्षेत्रफल अनुसारको जग्गा फिल्डमा छ छैन यकिन गर्ने ।

२) मोठ, श्रेस्ता कायम छ छैन र जग्गा रोक्का छ छैन यकिन हुनुपर्छ । जग्गा कुन व्यहोराले जग्गाधनीको स्वामित्वमा आएको हो ? सरकारी एवं सार्वजनिक र अरु व्यक्तिको जग्गा घुसेको छ छैन ? घरजग्गा धनी एकिन गर्ने र अधिकृत वारेसनामाबाट लिखत पारित गर्ने भए सोको आधिकारिकता यकिन गर्ने ।

३) अंशियार वा हकवाला छन् छैनन्, यदि भए साक्षी राख्‍ने ।

४) घर–टहराको समेत स्वामित्व हस्तान्तरण हुने हो भने सोको व्यहोरा लिखतमा स्पष्‍ट खुलाउने ।

५) प्लटिङ गरिएको जग्गा भए डेभलपरले स्वीकृति लिए–नलिएको र मापदण्ड अनुरुप छ छैन एकिन गर्ने ।

६) लिखतमा वास्तविक कारोबार मूल्य लेख्‍ने ।

७) लिखतमा लेखिएको व्यहोरा राम्ररी अध्ययन गरी कार्यालयको कर्मचारीको रोहवरमा मात्र सहि छाप गर्ने ।

८) रजिष्‍ट्रेसन दस्तुर, सेवा शुल्क, पुँजीगत लाभकर लगायतका दस्तुर बैंक वा सम्बन्धित कर्मचारीलाई बुझाई रसिद अनिवार्य रुपमा लिने र सुरक्षित राख्‍ने ।

९) आर्थिक कारोबार बैंकमार्फत गर्ने ।

१०) लिखत लेख्दा र पारित भएपछि पुर्जा लिँदा जग्गाधनी पूर्जामा आफ्नो नाम, थर, वतन र घरजग्गाको विवरण ठिक छ छैन हेर्ने ।