घरजग्गा व्यवसायमा छाएको मन्दीपछि कमर्सियल रियल इस्टेट कर्जा बढ्न नसके पनि व्यक्तिगत आवासीय घरकर्जा क्रमशः बढिरहेको देखिन्छ
काठमाडौं । बैंक तथा वित्तीय संस्थाबाट कर्जा लिएर व्यक्तिगत रुपमा घरजग्गा खरिद गर्ने बढ्न थालेका छन् । चालू आर्थिक वर्षको पहिलो आठ महिनामा बैंकको आवासीय व्यक्तिगत घरकर्जा करिव चार गुनाले बढेको छ ।
साउनदेखि फागुनसम्म आठ महिनामा बैंक तथा वित्तीय संस्थाहरुले ३६ अर्ब ३५ करोड रुपैयाँ व्यक्तिगत आवासीय घरकर्जा प्रवाह गरेका छन् । गत आवको सोही अवधिमा यस्तो कर्जा नौ अर्ब ४८ करोड रुपैयाँ मात्र प्रवाह भएको राष्ट्र बैंकको तथ्यांक छ ।
नेपाल राष्ट्र बैंकले अधिकतम दुई करोड रुपैयाँसम्मको घरकर्जालाई व्यक्तिगत आवासीय कर्जामा गणना गर्ने व्यवस्था गरेको छ । दुई करोड रुपैयाँभन्दा ठूलो घरकर्जा रियल इस्टेट कर्जामा गणना हुने गर्छ ।
घरजग्गामा छाएको मन्दीपछि कमर्सियल रियल इस्टेट कर्जा बढ्न नसके पनि व्यक्तिगत आवासीय घरकर्जा क्रमशः बढिरहेको देखिन्छ । त्यसो त पछिल्ला महिनामा घरजग्गा किनबेच पनि क्रमशः बढिरहेको छ । फागुनमा मात्रै ५१ हजार घरजग्गाको लिखत पारित भएको थियो । जसमा टुक्रा जग्गा र आवासीय घरको संख्या धेरै रहेको बताइन्छ ।
आठ महिनाको अवधिमा रियल इस्टेट कर्जा प्रवाह एक अर्ब ३० करोडले ऋणात्मक देखिएको छ । जबकी, गत वर्षको सोही अवधिमा बैंक तथा वित्तीय संस्थाहरुबाट पाँच अर्ब १० करोड रुपैयाँ रियल इस्टेट कर्जा थपिएको थियो । ठूला हाउजिङ, प्लटिङ, अपार्टमेन्ट र कमर्शियल भवन निर्माण लगायतमा पछिल्लो समय कर्जा प्रवाह करिव ठप्प छ ।
रियल इस्टेट शिर्षकमा नयाँ कर्जा प्रवाह भन्दा पुरानो कर्जा असुली धेरै भएपछि ऋणात्मक वृद्धि देखिएको हो । पछिल्लो समय बैंक तथा वित्तीय संस्थाहरु पुरानो कर्जा असुलीमा जोडतोडले लागेको देखिन्छ ।
रियल इस्टेट कर्जातर्फ पनि रेसिडेन्सियल रियल इस्टेट कर्जा (अधिकत २ करोडसम्मको व्यक्तिगत आवासीय घरकर्जा बाहेक), कमर्सियल कम्पलेक्स तथा रेसिडेन्सियल अपार्टमेन्ट निर्माण कर्जा, कमर्सियल जग्गा खरिद तथा प्लटिङमा भने कर्जा बढेको देखिन्छ ।
आठ महिनामा रेसिडेन्सियल रियल इस्टेटमा तीन अर्ब ३६ करोड, कमर्सियल कम्पलेक्स तथा रेसिडेन्सियल अपार्टमेन्ट निर्माण कर्जा ५९ करोड, जग्गा खरिद तथा प्लटिङ कर्जा पाँच अर्ब पाँच करोड रुपैयाँ थपिएको छ ।
तर, आम्दानी सिर्जना गर्ने कमर्सियल कम्पलेक्स र अन्य रियल इस्टेट गतिविधिहरुमा प्रवाह हुने कर्जा घटेको छ ।