थाहा पाइराख्नुहोस् घर बनाउँदा इञ्‍जिनियरको महत्व

काठमाडौं । घर वा भवन निर्माण गर्दा घरधनीले डिजाइनर, निर्माण व्यवसायी र सुपरिवेक्षण परामर्शदातासँग सम्झौता गर्नुपर्छ । यी सबैको आ–आफ्नै भूमिका रहेको हुन्छ ।

डिजाइनरले भवन निर्माणको लागि घरधनीको आवश्यकता र चाहना अनुसार विद्यमान निर्माण मापदण्ड, भवन संहिता र अन्य प्रचलित कानूनको परिधिभित्र रही डिजाइन र नक्सा तयार गर्छ । निर्माण व्यवसायीले स्वीकृत नक्सा अनुसार निर्माण कार्य गर्छ ।

सुपरिवेक्षण परामर्शदाताले निर्माण सही तरिकाले भइरहेको छ कि छैन भनेर सुनिश्‍चित गर्न सुपरिवेक्षण गर्दछ र सुपरिवेक्षण प्रतिवेदनहरू तयार गरी नगरपालिकामा पेश गर्छ । 

घरधनीलाई आधारभूत निर्माणकार्य सम्बन्धी जानकारी भएमा निर्माण व्यवसायी र सुपरीवेक्षण परामर्शदाताले सही ढंगले काम गरेको छ वा छैन भनी जाँच गर्न सक्छ । 
डिजाइनरले नक्सा तयार गरेर अस्थायी निर्माण अनुमति प्राप्त गरे पनि स्वीकृत नक्साअनुसार उपयुक्त सामग्री प्रयोग गरी र सही विधि अनुसार निर्माण नभएसम्म भवन भूकम्प प्रतिरोधी हुँदैन ।

शहरी विकास मन्त्रालयअन्तर्गतको शहरी विकास तथा भवन निर्माण विभागले तयार पारेको ‘घरधनीहरुका लागि भवन निर्माणसम्बन्धि सहयोग पुस्तक’ लाई आधार बनाएर घर तथा भवन निर्माण कार्यमा इञ्‍जिनियरको भूमिका र महत्व के हुन्छ भन्‍ने जानकारी गराउँदै छौं ।

इन्जिनियरको महत्व

निर्माण कार्यमा इन्जिनियरद्वारा गरिने सुपरिवेक्षण महत्वपूर्ण हुन्छ । भवन निर्माण गर्दा इन्जिनियरले डिजाइन तथा सुपरिवेक्षण गरेमा भवन बलियो र भूकम्प प्रतिरोधी हुन्छ ।

१) इन्जिनियरले नेपाल राष्ट्रिय भवन संहिता र भवन निर्माण मापदण्डको पूर्ण रूपमा पालना गरी नक्सा डिजाइन गर्ने भएकोले नक्सा पास प्रक्रिया सरल हुन्छ ।

२) इन्जिनियरले नक्सा अनुसार भवन निर्माण भएको÷नभएको जाँच र सुपरिवेक्षण गर्ने भएकोले निर्माण गरिएका घरहरू भूकम्प प्रतिरोधी हुन्छन् ।

३) इन्जिनियरले नक्साअनुसार भवन निर्माण भएको सुनिश्चित गर्ने भएकोले नगरपालिकाबाट हुने अन्तरिम र अन्तिम निरीक्षण प्रक्रिया सजिलो हुन्छ ।

४) इन्जिनियरले समयबद्ध रूपमा निर्माण कार्य संचालन गर्नुका साथै स्रोत र साधनहरू प्रभावकारी रूपमा प्रयोग भएको सुनिश्‍चित गर्छन् ।

५) इन्जिनियरले सम्भावित जोखिमको पहिचान र उचित व्यवस्थापन गर्ने भएकोले सुरक्षित भवन निर्माण हुन्छन् ।

६) इन्जिनियरले लागत अनुमान तयार गर्ने हुँदा घरधनीलाई भवन निर्माण प्रक्रियामा आवश्यक बजेट व्यवस्थापन गर्न मद्दत पुग्छ ।

७) इन्जिनियरले गुणस्तरीय निर्माण सामग्रीको छनोट गर्ने भएकोले त्यस्ता सामग्रीहरू प्रयोग गरी निर्माण हुने भवनहरू भूकम्पको बेला सुरक्षित हुन्छन् ।